En iyi yatırımcınız bilgisayarınız

Yeteneğinizi ve biraz da şansınızı kullanarak para kazanmanın yolunu arıyorsanız borsa güzel bir seçim. Peki bu konuda teknolojiye güvenmeli miyiz?

Atakan Yenel (23)

Öğrenci, Münih Teknik Üniversitesi

Borsada hisse alıp satmak paranızı hızlı bir şekilde artırmanızı sağlayabilir ancak bu hız yanında riskleri de beraberinde getiriyor. Riskleri minimize etmenin yollarından biri haberleri okuyup borsanın gideceği yönü takip etmek. Yüzlerce farklı kaynaktan gelen haberleri de kimse bilgisayarınız kadar iyi okuyamaz. Bu yazı borsada kendisine yardımcı olması için bilgisayar teknolojisini kullanan insanları anlatıyor.

Twitter ile borsa oynamak

Amerika’nın yeni başkanı Donald Trump bildiğiniz gibi Twitter’da baya aktif. O an aklına gelen bir konuyla ilgili tweet atmaktan hiç çekinmiyor ve o tweet’in sebep olacağı sonuçları da öncesinde düşünmüyor.

Bunu paraya çevirmek isteyen Max Braun, Trump’ın tweetlerini analiz eden bir program yazmış ve bunu insanların da kullanabilmesi için internete koymuş. Program Trump her tweet attığında, o metni okuyup 140 karakter içinde Amerikan borsasında hissesi olan şirket isimlerini arıyor. Eğer bulursa tweet’in o şirketle ilgili iyi bir şey mi yoksa kötü bir şey mi söylediğini anlamak için Google’ın metin duygu analizi programını kullanıyor. Eğer Trump o şirket hakkında iyi bir tweet atmışsa şirketin hisselerinin yükseleceğini tahmin ederek o hisselerden alım yapıyor. Eğer Trump şirketle ilgili kötü bir şey söylemişse de, şirket hisselerinin düşeceğini düşünerek satış işlemi gerçekleştiriyor (Amerikan borsasında şirket hissesinin düşeceği üzerine para yatırmanız da mümkün). Bütün sistem otomatik bir şekilde ilerliyor ve hiç bir adımda insan müdahalesine ihtiyaç duymuyor. Max Braun sistemin işlevselliğini doğrulamak için kendi yaptığı testi de paylaşmış ve görülen o ki 2 aylık bir sürede %7 kazanç sağlamış. Türkiye’de banka faizlerinin aynı zaman diliminde ortalama kazancının da %2 olduğunu belirtelim.

Twitter’da benzer borsa hareketleri başka hesaplardan da takip edebilmek mümkün. Örneğin Elon Musk 7 Haziran 2016’da attığı tweet’te Tesla şirketinin, haberlerde söylenin aksine araba bataryaları için Samsung ile değil, Panasonic ile çalıştığını söylemişti. Bu tweet Samsung hisselerinin %8 düşmesine sebep oldu ve toplamda 580 milyon doları anında siliverdi.

Twitter’ın bu gücünün yanlış ellere geçmesi de mümkün. 2013 yılında Amerikan haber ajansı Associated Press’in 1.9 milyon takipçiye sahip Twitter hesabı hacklenmiş ve korsanlar Beyaz Saray’da patlama olduğunu ve Obama’nın yaralı olduğunu tweet’lemişti. Bu haber Amerikan borsasında ani ve sert bir düşüşe sebep olmuş ve Beyaz Saray basın sözcüsü Obama’nın iyi olduğuna dair açıklama yapınca borsa eski haline gelebilmişti.

Paranızı internete emanet etmek

Mike Roberts Amazon’da bir mühendis ve elindeki 50 bin dolar ile borsa oynamaya karar veriyor. Bunu geleneksel yollardan yapmak yerine parasını internete emanet edebileceği bir sistem yaratıyor ve Twitch sitesini kullanarak bunu herkese açıyor.

Twitch insanların internet üzerinden canlı yayın yapmasını sağlayan bir uygulama. Aynı zamanda izleyicilere sohbet mesajları üzerinden canlı yayındaki kararları etkileyebilme imkanı tanıyor. Roberts kendi portfolyosunu bu sistem üzerinden izleyicilere açmış ve 5 dakikada bir sohbet mesajlarında en çok oy alan hissede alım veya satım işlemi gerçekleştiriyor. Roberts bunu bir deney olarak yapıyor ve bu sistemi dünyadaki ilk çok oyunculu gerçek parayla oynanan borsa oyunu olarak tanımlıyor. Bu oyunun sadece tek bir kuralı var, o da anaparanın 25 bin dolar altında düşmemesi. Bu yazı yazılırken oyuncular tam olarak 23 bin dolar zarardaydı ve oyunun devam edebilmesi için sadece 2 bin dolarları kalmıştı. Siz de bir göz atmak istiyorsanız Google’a

StockStream yazıp kanala bakabilirsiniz. Kanalın Amerika saatine göre saat 9’da çalışmaya başladığını ve sadece Amerikan borsasının aktif olduğu zamanlar aktif kaldığını da belirtelim.

Algoritma bazlı ticaret

Algoritma bazlı ticaretin tek amacı bilgisayardaki son teknolojileri kullanarak kâr etmek. Yapay zeka olsun, makine öğrenmesi olsun, daha hızlı işlem yapmayı mümkün kılan yeni internet teknolojileri olsun, algoritmik ticaret bunu sistemine ekliyor ve bir kâr canavarı haline getiriyor. İnsanlar için takip etmesi çok zor olan matematik formüllerini ve hisselerin farklı özellikteki grafiklerini her saniye adım adım izleyebilen ve geçmiş verilerle karşılaştırma yaparak hissenin sonraki değerini tahmin edebilen sistemler eğer kullanıcıları onlara izin verirse otomatikman onlar adına alım ve satım işlemi gerçekleştirebiliyor. Böyle bir sistemi aynı zamanda daha erken bir tarihten başlatıp, sistemden zaten gerçekleşmiş değer değişimlerini tahmin etmesini isteyerek, test edebilmeniz de mümkün.

Bu amaçla üretilen sistemler yapay zeka araştırmacıları için çok güzel çalışma alanları yaratıyor. Kurduğunuz sisteme ekonomistlerin açıklamalarını takip ettirebilir, haber sitelerini analiz ettirebilir ve borsada ona fayda sağlayacağını düşündüğünüz bütün verileri girdi olarak verebilirsiniz. Bu da bu yapay zeka için çok daha büyük bir veri havuzu demek ve mantıklı bir sonuç çıkartabilmek için çok daha sofistike çözümler üretmeniz gerekiyor. İşin kötü yanıysa, borsa hiç bir zaman tam olarak tahmin edilebilen bir sistem olmadı ve sisteminiz teoride mükemmel çalışıyor olsa bile hisseler sizin tahmin ettiğiniz değerlerden çok daha farklı bir yere gidebilir.

Yapay zekanın tehlikelerini konu alan çoğu senaryoda, yapay zekanın insanlardan bağımsız olarak en kolay para kazanma yolu borsa olarak gösterilir. Gerçekten de kendi benliği olan bir süper yapay zeka, internet sayesinde dünyadaki bütün borsalar üzerinde 24 saat alım satım yaparak hiçbir insan etkileşimi olmadan yüksek miktarda paralar kazanabilir.

Programlanabilir borsa

Buradaki bütün örnekler programlama içeriyor, ancak bu illa da en güçlü yanınız olmak zorunda değil. Finans veya matematik arka planına sahip biriyseniz ve borsayla ilgili size kar getireceğine inandığınız bir stratejiniz varsa bunu internet üzerinden deneyebilirsiniz. Quantopian adlı şirket, kendi web sitesinde size borsayla ilgili kurallarınızı koda dökebileceğiniz ve bu kuralları saniyeler içinde eski verilerle deneyebileceğiniz bir arayüz sağlıyor. Eğer kurallarınız iyiyse ve şirketin aylık yarışmalarına girip en yüksek karı elde etmeyi başarırsanız, şirket size ödül olarak yatırımlarınızda kullanabileceğiniz para veriyor (Bu ayki ödül $5000). Aynı zamanda şirketin parasını kullanarak ettiğiniz tüm kar da size kalıyor.

Borsa sadece yeteneğinizi ve biraz da şansınızı kullanarak para kazanmanın en efektif yollarından biri. Kendiniz hariç başka kimseye bağımlı değilseniz ve eğer güzel bir sistem kurabilirseniz, zamanınızın küçük bir bölümünü ayırarak, düzenli bir gelir elde etmeniz de mümkün. Bilgisayarlarınız da bu işin içindeler ve geri kalan her şey gibi borsa da bilgisayarlarınız ile uyumlu hale gelmiş durumda.

Bu yazı ilk olarak JR. by Campaign Kasım 2017 sayısında yayımlanmıştır.