2011 Eylül ayında Cem Garih (24) ve Kerem Kamışlı (23) tarafından kurulan Yenibirlider Derneği, gençlerin içindeki liderlik potansiyelini erken yaşta ortaya çıkarıyor.
Boston Üniversitesi’nde aldığı Finans eğitiminin ardından Eylül ayında master için Londra’ya giden Kerem Kamışlı ve New York’taki Columbia Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Cem Garih, 5 yıl önce Yenibirlider Derneği’nin temellerini attılar. 5 yıl içinde gerçekleştirdikleri farklı projelerle gençleri ve iş dünyasının lider isimlerini bir araya getiren Cem ve Kerem, Anadolu’nun farklı noktalarından gençlere ulaşarak onlara iş dünyasının kapılarını açıyorlar. Çalışmalarıyla “Türkiye’nin liderlik ekosistemi” söyleminin tabanını da oluşturmak isteyen dernek, oluşturduğu bu tabanı bir arada tutabilmek adına sürekli yeni arayışların peşinde. Derneğin Gayrettepe’deki ofisinde tam zamanlı çalışan üç kişilik bir ekip yer alıyor. Derneğin başkanlığını Tanya Hazal Kaysoydu yürütürken, derneğin kendi bünyesinden yetişen gençler de çalışmalara destek vermeye devam ediyor.
Derneğin kuruluşu için sizi teşvik eden ne oldu?
Kerem Kamışlı: Cem’le bizim hep iş dünyasına yönelik bir merak ve ilgimiz vardı. Bu ilgi doğrultusunda da yurt dışındaki örneklere bakarak “Türkiye’de kendi network’ümüz var. Bu network’ü bu platform üzerinde kuralım ve daha geniş kitlelere yayalım” dedik ve 2012 yılında bir proje geliştirdik. Projenin adı “Gelişen Türkiye’nin Liderleri ve Gençleri”. Bu proje kapsamında 12 iş dünyası lideri ile 4 etapta buluşma yaptık. Bu buluşmanın ilk etabında Hürriyet gazetesi ile çalıştık. Üniversitelerden soru topladık, 5 üniversiteyi de pilot üniversite yaptık, 120 bin öğrenciden gelen sorulardan en iyilerini bu liderlere sorduk. Liderlerin cevapları Hürriyet’te yayınlandı. 12 haftalık bu etap bittikten sonra stajlar etabı gerçekleştirdik. O etapta 125 kişiye, 2012 yazında, 12 liderin kendi kurumlarında staj imkanı sağlandı.
Seçimleri neye göre yaptınız?
Kerem Kamışlı: Profil International ve bu 12 liderin kurumlarının İnsan Kaynakları direktörleriyle çalıştık. Bu kapsamda gençlerle mülakat yaptık. Bize hayatları ile ilgili ne istediklerini anlatan motivasyon mektubu yazdılar. Bu süreç 2-2.5 ay kadar sürdü. 5 binin üzerinde başvuru gelmişti, bunlar arasından 125 kişi seçildi. Arkasından, stajları tamamladıktan sonra konferanslar etabına geçtik ve üçüncü etabı tamamladık. Son etapta da yaptığımız röportaj ve konferanslardan bilgileri veya önemli noktaları Capital dergisi ile bir kitapçık haline getirdik.
Cem Garih: Sonrasında bu proje bitti ama ‘Şimdi ne olacak?’ diye soran bir sürü insan vardı. Biz de yarattığımız beklentinin altında kalınmasın diye kendi aramızda görüşmeler yaptık. Sonra dedik ki, “18-30 yaş arasına hitap ediyorsak elimizde iki grup var: Genç profesyoneller ve üniversite öğrencileri.” Bu iki gruba ayrı ayrı birer program geliştirmemiz lazımdı. Bu noktada ilk genç profesyonellerden başladık ve “Genç Profesyoneller” programını gerçekleştirdik. Türkiye’deki en başarılı, gelecek vadeden genç profesyonellere Conrad’da, belli alanlarda kendini kanıtlamış insanların seminerlerinin olduğu 12 haftalık bir seri yaptık. Türkiye’de önde gelen en iyi 30 kuruluşla anlaştık, gelecek vadeden 3 kişiyi programa yazdırmalarını istedik. Bu programda 100 kişilik bir havuz oluştu. 2014 yılında da bu işi biraz akademik seviyeye getirmek adına Boğaziçi Üniversitesi’yle anlaştık. BÜYEM (Boğaziçi Üniversitesi Yaşamboyu Eğitim Merkezi) ve Tamer Atabarut ile bir program geliştirdik. Bu program çerçevesinde 30 kuruluştan gelen gençler Boğaziçi Üniversitesi profesörlerinin verdiği eğitimlere girdi. Ama bu 30 kuruluşun yanında 10 STK ve 10 kamu kuruluşu da aldık.
Kerem Kamışlı: Sonrasında üniversite öğrencileri için “YBL 21” diye bir program geliştirdik. 1,5 sene süren programda, bu 21 arkadaşı yine İK’cılarla çalışarak belirliyoruz. Bu arada, programı tasarlamadan önce Koç Holding İK Direktörü Özgür Burak Akkol yönetim kurulumuza katıldı. Programı tasarlarken de kendisiyle uzun uzun çalıştık. Koç Grubu da bu konuda bize destek verdi. Türkiye çapında yapılan online başvuru sürecinde 58 ilden başvuru aldık. Toplam 193 üniversitenin 114’ünden başvuru geldi. Bu üniversitelerden gelen arkadaşlar ilk başta 50’ye indirildi. Sonra da kendilerini İstanbul’a davet ettik ve tanıştık onlarla. Sonra bu 50 arkadaşın Birleşmiş Milletler’in 17 kalkınma hedefinden birini seçerek proje geliştirmelerini istedik, iki aylık süre verdik. Bu iki aylık sürecin sonunda bir jüriyle projelerini tanıttılar ve oradan 21 kişiyi seçmiş olduk. Buradaki proje bir amaçtan çok bir araç görevi gördü çünkü 50 kişi de çok rekabetçi, geçmişleri çok iyi. Sayıyı 21’e indirirken 1-2 aylık zaman alalım ve bu insanları tanıyalım, arkadaş olalım, gerçek yapılarını görelim istedik. Bu 21 arkadaş, Ağustos ve Eylül aylarında yurt dışında staj yapma fırsatı buldu. Stajdan döndükten sonra 3 aylık bir Linkage eğitimi olacak. Sonuncu etapta ise 21 iş dünyası lideri belirledik. Bu 21 lider, 21 gençle birebir mentor-menti ilişkisi içerisinde bulunacak. Arkasından da amacımız kurumsal üyelerimiz ve sponsorlarımıza bu 21 öğrencinin geçtiği süreçleri, yaptıklarını ve başarılarını anlatan bir buklet hazırlayıp göndermek ve bu kurumlarda, 21 gençten istediğine iş teklifinde bulunarak istihdama dönüşmesini sağlamak.
Öğrencileri seçerken herhangi bir bölüm tercihiniz oluyor mu?
Cem Garih: Özellikle bir bölüm tercihi yok. Ama yaptığımız elemelerde belirli kriterler koyduk: En az iki tane staj tecrübesi olması, İngilizce biliyor olması ve 3.00 üzerinde ortalaması olması. Bu elemeler bittikten sonra, CV gönderiyorlar ve onlara bakıp değerlendiriyoruz.
İletişim için nasıl bir yol tercih ettiniz?
Kerem Kamışlı: Bize web sitesinden ve sosyal medyadan ulaşıyorlar. Facebook, Twitter ve Instagram hesaplarımız var. Buralardan yapıyoruz tanıtımları. Mailing listelerimiz var. Onun dışında pilot üniversitelere derneğimizden arkadaşlar gidiyor. Sonuncu ayakta da ilişkimizin olduğu kurumlar eğer gençlerle çalışıyorsa, onlar da derneği tanıtıyor. Ulaşma konusunda sıkıntımız yok.
21 öğrencinin üniversite dağılımına bakarsanız 4 il mevcut: Adana’dan 1, Ankara’dan 5, İzmir’den 1 ve İstanbul’dan 14 kişi. Aslında bu çocukların geçmişlerine bakınca 12 farklı ilden olduğunu görüyoruz. Zaten 58 ilden başvuru gelmiş. Başvuru aldığımız toplam ilin takriben %20’sinden bir kabul edilme oranı var. Seneye bunu daha da yukarıya çekmek istiyoruz. 3 sene içinde 81 ile ulaşmak istiyoruz.
Dernekle ilgili rakamsal veriler nasıl?
Cem Garih: Bugüne kadar 370’in üzerinde staj verdiğimiz genç var. Bunların işe dönüş oranı ise %16-17 oranında. Bu iyi bir rakam çünkü 370 kişiden staj alan arkadaşların birçoğu ikinci sınıfta stajını yapmış oluyor. Birinci sınıflardan da verdiğimiz oluyor. Çünkü zorunlu stajları olanlar var. Üçüncü sınıfın yazında daha çok staj yapıyorlar. Biz de diyoruz ki bunu kıralım. Birinci, ikinci sınıflara verelim çünkü onların da bu konuda bir darlığı var, özellikle kurumsal firmalarda zorunlu staj sıkıntılı.
Konuşmanın başında yurt dışından esinlenmekten bahsetmiştiniz. Örnek aldığınız bir program oldu mu?
Kerem Kamışlı: Hayır. Programların ikisini de -Genç Profesyoneller programını ve YBL programını- tamamen kendimiz tasarladık. Her yıl üzerine eklemeler yaparak programı geliştiriyoruz. Daha iyiye gidiyor ve daha çok kurumu kapsıyor.
Amacımız bu arkadaşlarımızı sadece eğitim anlamında değil sosyal ortamda da bir araya getirmek ve birbirleri arasında dostluk ilişkisi kurmak. Yaptığımız belli iki şey var; Türkiye’nin önde gelen kurumlarına gidiyorsunuz, buradaki çok iyi genç profesyonelleri alıyorsunuz. Öte yandan çok başarılı üniversite öğrencilerini önemli bir seçim sürecinden sonra ekosisteminize davet ediyorsunuz. Bu arkadaşlara gel git olmaması lazım. Gelince bir yerde durması lazım. Çünkü söylem olarak da ‘Türkiye’nin liderlik ekosistemi’ diyoruz. Bu ekosistemi yaratmak ve söylemimizin altını doldurmak istiyorsak bir tabanı olması lazım. Bu tabanı da yapmak için online bir platformumuz var. Mobil uygulama ve internet sayfamızda sadece bu programlara katılmış arkadaşlarımızın üye olabileceği bir alt yapı oluşturuyoruz. Bu sene Genç Profesyonellerde 100 arkadaş var. 100 arkadaş Boğaziçi programından mezun olunca 222 tane mezunumuz olacak. Türkiye’nin önde gelen 30 yaş altı genç profesyonellerden 222 tanesi aranızda.
Derneğin 5. yılı için hedefleriniz neler?
Cem Garih: Hedeflerimizden bir tanesi arkadaşlarımızı online bir yerde toplamak. Yani Türkiye’nin liderlik ekosisteminin bir platformda yer alması… İkinci olarak somut anlamda bir gençlik merkezi yapmak istiyoruz. Belki bundan iki sene sonra bir merkezimiz olsa örneğin; iki üç katlı ofisimiz de içerisinde olmak üzere, program katılımcılarımızın ve bütün üyelerimizin de istediği gibi gelip paylaşımlı ofis olarak kullanabileceği bir yer…
Kerem Kamışlı: Boston’da konsolosluğun başında Ömür Budak var. Ben Boston’da olduğum sırada, “Harvard’da ve başka okullarda çok başarılı Türkler var. Nasıl buradaki çocukları Türkiye’ye geri getirebiliriz ve Türkiye’ye katkıda bulunabiliriz.” dedi. Orada okuyanlar buradaki fırsatlardan yararlanamıyorlar. Burada hiçbir şey yok zannediyorlar. Halbuki Türkiye’de de çok güzel fırsatlar var. Bu nedenle Boston Başkonsolosluğu ve Yenibirlider Derneği işbirliği ile yazın bir program yapalım ve burada staj imkanı sağlayalım diye düşündük. Ayrıca orada Netsa Derneği (New England Turkish Student Association) var. Üniversitedeki bütün öğrenci kulüpleri bu derneğe bağlı. Oranın aracılığı ile üyelikleri alalım dedik. Bu sene pilot denedik. Boston’dan 16-17 kişi başvuru yaptı. 2 kişiye onay verdik. İleriki yıllarda bu sayıyı artırmak istiyoruz ve sadece Amerika’ya bağlı kalmak istemiyoruz. İngiltere ile Cem görüşmelerini sürdürüyor. Yurt dışındaki başarılı öğrencileri Türkiye’deki fırsatlarla buluşturan bir üs olmayı hedefliyoruz. Belki dışarıdan görüntü öyle olsa da derneğin sürdürülebilirliğini ve finansmanını tamamen toplanan bağışlardan sağlıyoruz. Bugüne kadar hayır ve operasyonlarımız için 1 milyonun üzerinde fon topladık. 900 bin lira civarını bu işler için harcadık. Kalanı da devam eden proje ve aktivitelerimize gidiyor. Her sene yeni bir fonla sıfırdan başlıyoruz.
Bu yazı ilk olarak JR. by Campaign Eylül 2016 sayısında yayımlandı.